12 Μαΐου 2020, Διεθνής Ημέρα Νοσηλευτικής Χωρίς χειροκρότημα, με σεβασμό ΟΜΩΣ

Οι Διεθνείς μέρες, χρόνια τώρα έχουν καθιερωθεί για να μας θυμίζουν, να μας προβληματίζουν και να μας επισημαίνουν. Αν όλα ήταν όμορφα και ωραία στο χώρο της Νοσηλευτικής, δε θα είχε καθιερωθεί αυτή η ημέρα.

Φέτος, εμείς οι μάχιμοι επαγγελματίες νοσηλευτές της πρώτης γραμμής βιώνουμε περίεργα συναισθήματα. Η εμφάνιση της πανδημίας μας έκανε ξαφνικά αγαπητούς στην Ελλάδα και διεθνώς. 

Κάποιοι μας αποκάλεσαν ήρωες, κάποιοι θέλησαν να μας στηρίξουν ηθικά, με χειροκροτήματα από τα μπαλκόνια. Όσοι το ένιωθαν, σωστά το έπραξαν. Προσωπικά όμως, με ενοχλεί βαθύτατα να με χειροκροτούν μόνο όταν με έχουν ανάγκη.

Πολλοί, δυστυχώς, έχουν κάποιες έννοιες μπερδεμένες στο μυαλό τους. Λένε ότι η Νοσηλευτική είναι λειτούργημα. Το να πληρώνεται κάποιος/α για τις υπηρεσίες που προσφέρει, τον/την καθιστά επαγγελματία και αυτόματα του αφαιρεί το χαρακτηρισμό του λειτουργού. Το να ασκεί κάποιος/α το επάγγελμά του/της με συνέπεια, σοβαρότητα, βασισμένος/η σε επιστημονικά δεδομένα, το να σέβεται τον ασθενή, τα συναισθήματά του και την ιδιωτικότητά του είναι θέμα ηθικής και δεοντολογίας του επαγγέλματος και όχι θέμα καλοσύνης και καλής ψυχής.

Χρόνια τώρα στην Ελλάδα, η Νοσηλευτική προσπαθεί να επιβιώσει ως Επιστήμη και Τέχνη με πολύ κόπο, ανάμεσα στις συμπληγάδες πέτρες ενός Ιατροκεντρικού Συστήματος Υγείας και μιας κοινωνίας που θεωρεί ότι η φροντίδα είναι υποδεέστερη της θεραπείας. Και δυστυχώς πρέπει να ασθενήσει κάποιος/α για να αναγνωρίσει την αξία της Νοσηλευτικής Επιστήμης. Και το πρόβλημα είναι ότι ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών δε θεραπεύεται άμεσα, αλλά παλεύει πραγματικά να θεραπευτεί και αρκετές φορές, πορεύεται με πολύ κόπο, σωματική και ψυχική φθορά προς το τέλος της ζωής. Και στο δρόμο αυτό, αυτοί που παρέχουν φροντίδα δίπλα στους ασθενείς, έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Και συχνά, ο ρόλος αυτός είναι άχαρος, στενάχωρος, δύσκολος, εξαντλητικός.

Δε θέλω λοιπόν χειροκρότημα. Θέλω, ή μάλλον ζητώ σεβασμό από τη Κοινωνία και τους φορείς της, όχι όταν με έχει ανάγκη, αλλά ανά πάσα στιγμή. Γιατί μέχρι σήμερα ο Νοσηλευτικός κλάδος εισπράττει ασέβεια.

·       Ασέβεια από τις εκάστοτε Πολιτικές Ηγεσίες, όταν χρόνια ολόκληρα οι Νοσηλευτές εργάζονται χωρίς να μπορούν να έχουν τις νόμιμες κανονικές άδειες.

·       Ασέβεια από μερίδα των συνοδών των ασθενών. Συχνά, χρειάζεται να γίνουν κακοί οι 2 νοσηλευτές που καλούνται να εξυπηρετήσουν ταυτόχρονα 50 ασθενείς.

·       Ασέβεια από μερίδα της κοινωνίας και των ΜΜΕ. Κάποιοι ικανοποιούνται βαθύτατα να χρησιμοποιούν υποτιμητικά τον όρο νοσοκόμος/α, όταν χρόνια τώρα έχει καθιερωθεί η λέξη Νοσηλευτής που δηλώνει 4ετείς σπουδές και θεωρούν ότι ο/η νοσοκόμος/α είναι το «παιδί για όλες τις δουλειές», γιατί πολύ απλά αυτός είναι δίπλα τους όλο το 24ωρο.

Η Νοσηλευτική χρόνια τώρα θεωρείται Επιστήμη και Τέχνη. Έχει φωνή, άποψη και οφείλει να εκπροσωπείται στα Κέντρα Λήψης αποφάσεων. Και θα πουν κάποιοι ότι ναι, η Νοσηλευτική έχει αναβαθμιστεί τα τελευταία χρόνια. Προσωπικά, έχω σοβαρές αμφιβολίες, ή μάλλον έχω υψηλούς στόχους για ένα επάγγελμα βαθιά ανθρωπιστικό.

«Για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή» όπως έγραψε και ο Οδυσσέας Ελύτης. Ποιοι θα είναι αυτοί που θα δουλέψουν για να «γυρίσει ο ήλιος» είναι το κρίσιμο ερώτημα……

Mαρία Κάργα

Νοσηλεύτρια Π.Ε., Msc, PhD

Προϊσταμένη Α' Ορθοπαιδικής Κλινικής στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών