«Μικροκαταστροφές» και «μικροθρίαμβοι» Πάσχος Μανδραβέλης

Πάσχος Μανδραβέλης

Το ελληνικό πολιτικό σύστημα παρουσίασε μια αξιοσημείωτη κυκλικότητα, αντίστοιχη με εκείνη που ο κ. Στάθης Καλύβας συνόψισε στο βιβλίο του «Καταστροφές και θρίαμβοι» (εκδ. Παπαδόπουλος). Είχε πάντα εποχές δημοσιονομικής σπατάλης, αλλά μέχρι το «μη περαιτέρω». Ακολουθούσε μια περίοδος προσαρμογής και μετά –στον βαθμό που επέτρεπαν οι αγορές (και συνήθως λίγο πριν από τις εκλογές)– ακολουθούσε νέα χαλάρωση.

 

Ο καθηγητής κ. Γιώργος Παγουλάτος έδειξε με αριθμούς αυτόν τον πολιτικό κύκλο της ελληνικής οικονομίας. Κάθε εκλογικό έτος τα φορολογικά έσοδα του κράτους μειώνονταν και οι δαπάνες αύξαναν, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ελλείμματα και να διογκώνεται το χρέος. Σε όλες τις εκλογές, πλην του 1996, το έλλειμμα εμφάνιζε εξάρσεις: η Ν.Δ. το 1981 αύξησε το έλλειμμα από 2,6% του ΑΕΠ (το 1980) σε 9,1%. Συνέχισε το ΠΑΣΟΚ το 1985 (11,7%) και το 1989 (14,4%)· η Οικουμενική το πήγε στο 16,1% κ.ο.κ.

Ομως, εκτός από τις «μικροκαταστροφές» (φυσικά, σε σχέση με τις μεγάλες που παρουσιάζει ο κ. Καλύβας) ακολουθούσαν δημοσιονομικοί «μικροθρίαμβοι». Ακόμη και ο μέγας ανοιχτοχέρης Ανδρέας Παπανδρέου έκανε ένα σκληρό σταθεροποιητικό πρόγραμμα· είχε φτάσει μέχρι και σε νομοθετική απαγόρευση των αυξήσεων στον ιδιωτικό τομέα(!), παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός έτρεχε με 20%. Ετσι μετά τη δημοσιονομική επέκταση της περιόδου 1980-1985 ακολούθησε μια σκληρή περίοδος προσαρμογής 1986-1988 με υποτίμηση της δραχμής και «πάγωμα» των εισοδημάτων. Μετά το «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα» και τις κυβερνήσεις συνεργασίας (1989-1990) ακολούθησε η προσαρμογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Κατόπιν η ίδια κυβέρνηση έκανε απέλπιδες προσπάθειες να διασωθεί εκλογικά (π.χ. με μαζικές προσλήψεις στη ΔΕΗ, ή 10.000 αγροφυλάκων). Το 1993 ξεκίνησε η περίοδος προσαρμογής για ένταξη στην ΟΝΕ. Μετά άρχισε πάλι η χαλάρωση.

Μόνο μία φορά αυτός ο κύκλος δεν ολοκληρώθηκε και οδήγησε στη χρεοκοπία. Τότε που ο κ. Στέφανος Μάνος σημείωνε ότι «το δημόσιο χρέος στις 31.12.2003 ήταν 168 δισ. ευρώ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 31.12.2007, έφθασε τα 216 δισ. ευρώ. Σε τέσσερα χρόνια προστέθηκαν χρέη 48 δισ. ευρώ. Τι είναι 48 δισ. ευρώ; Το 2007 το κράτος εισέπραξε από άμεσους και έμμεσους φόρους 48 δισ. ευρώ. Η αύξηση του δημοσίου χρέους τα τελευταία 4 χρόνια είναι ίση με το σύνολο των φορολογικών εσόδων του 2007». («Καθημερινή» 26.4.2008).

Το αμάρτημα της κυβέρνησης Καραμανλή δεν είναι ότι μοίραζε λεφτά «σε όποιον έλεγε καλημέρα». Αυτό –λίγο πολύ– το έκαναν όλοι. Ούτε χρεοκοπήσαμε διότι ήταν στρεβλές οι δομές της οικονομίας. Ετσι ήταν πάντα. Το βασικό πρόβλημα ήταν πως την εποποιία του 2007 (έλλειμμα 6,7%), ακολούθησε η εποποιία του 2008 (έλλειμμα 10,1%) και η εποποιία του 2009 (έλλειμμα 15,6%).

Το 2007, για πρώτη φορά στη σύγχρονη Ιστορία, τη στιγμή που οι δημόσιοι λογαριασμοί έμπαιναν στο «βαθύ κόκκινο», η κυβέρνηση του κ. Κώστα Καραμανλή αντί να πατήσει φρένο στην αλόγιστη δημοσιονομική πολιτική, πάτησε γκάζι, με αποτέλεσμα να οδηγήσει την ελληνική οικονομία σε ουσιαστική χρεοκοπία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου